بررسی تحمل به خشکی برخی ارقام و لاینهای امید بخش عدس با استفاده از شاخصهای حساسیت و تحمل به خشکی*

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مولف مسئول

2 ندارد

چکیده

خشکی مهمترین تنش غیر زیستی در کاهش تولید محصولات گیاهان زراعی در جهان به شمار
می رود. برای بازدهی بیشتر در به نژادی ارقام برتر در مناطق خشک و نیمه خشک باید بهترین معیارهای
مقاومت به خشکی را شناخت. به این منظور 12 رقم و لاین امید بخش عدس در قالب طرح بلوک های
کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط تنش خشکی (دیم) و بدون تنش خشکی (آبی) در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل مورد ارزیابی قرار گرفتند . بر مبنای عملکرد آبی (YP) و دیم (YS) شاخصهای کمی مقاومت به خشکی از قبیل میانگین بهره وری  (MP) شاخص تحمل (TOL) میانگین هندسی بهره وری ،(GMP) میانگین هارمونیک ،(HARM) شاخص حساسیت به تنش (SSI) و شاخص تحمل به تنش (STI) محاسبه شدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب نشان داد که بین ژنوتیپها ار لحاظ عملکرد دانه اختلاف معنی داری وجود داشت . ژنوتیپهای ILL 6031 , ILL 9893 و ILL 8095 دارای بیشترین عملکرد دانه در شرایط بدون تنش و تنش خشکی بودند . ضرایب همبستگی بین عملکرد دانه و شاخصهای کمی مقاومت به خشکی نیز نشان داد که شاخص های  GMP،HARM ،MP -STI  در هر دو شرایط محیطی دارای همبستگی مثبت و معن یداری با عملکرد دانه هستند و به خوبی می توانند واکنش ارقام عدس را با شدت تنش 0/29=SI در شرایط تنش خشکی و ارقام دارای عملکرد بالا را در هر دو شرایط محیطی (تنش و بدون تنش) شناسایی کنند. بر اساس کار برد شاخصهای کمی مقاومت به خشکی ژنوتیپ های  ILL 8095 , ILL 6031 , ILL 9893 به عنوان ژنوتیپهای متحمل به تنش خشکی، شناسایی شدند

کلیدواژه‌ها